Son dönemde para transferinde kolaylık sağlayan IBAN (Uluslararası Banka Hesap Numarası) esnafın yeni gözdesi haline geldi. Bazı bankaların kredi kartı POS oranlarını fahiş bir şekilde artırması ve geri ödeme süresinin 45 günü aşması nedeniyle birçok esnaf müşterilerini IBAN’a yönlendirmeye başladı. Sokak satıcıları bile “Kredi kartı kabul ediliyor”metni kaldırın ve şununla değiştirin: “IBAN geçerlidir”O yazıyor.
KASAP VE KUAFÖRDE IBAN
Kasaplar, manavlar, kuaförler, muayenehaneler ve elektronik mağazalarında yazarkasaların yerini kişisel IBAN’ların bulunduğu QR kodlu tabelalar almaya başladı.
QR kodunu telefonunuza tarattığınızda IBAN numarası anında telefonunuza indirilir. Bu sayede satın aldığınız ürün veya hizmetin bedelini satıcıya birkaç saniye içerisinde ödeyebilirsiniz.
Nakit alışverişlerde uygulanan indirimler de IBAN ile ticaretin artmasında etkili oluyor. Büyük ebatlarda yapılan transferler için açıklama kısmında, “Nakit olarak alınan ödemenin iadesi” Formda yazılması zorunludur. Bu sayede taraflar vergi veya hukuki yükümlülüklerden kurtulur.
YÜZDE 2,5 KOMİSYON
Kişi, POS üzerinden yaptığı alışverişte banka kartı kullanarak taksitsiz nakit ödeme yapsa dahi, para tahsil edilmediği takdirde 45 gün sonra bu para esnafa iade ediliyor. Komite oranları da yüzde 2,5’a yükseldi. Halihazırda kullanılan POS cihazlarının cihaz, saha yönetimi, bakım/onarım ve servis gibi birçok maliyeti bulunmaktadır. Günlük cirosu 100 bin TL olan esnaf parasını hızlıca almak istediğinde bankaya 2.500 TL ödemek zorunda kalıyor. Bu durum cirosu düşük, pazarlık gücü olmayan esnafı zora sokuyor. Yüksek enflasyon ve faiz ortamında vade süresi birçok esnaf için büyük kayıp anlamına geliyor. Bu nedenle alıcı ve satıcı kendi aralarında kazan-kazan formülü kullanırlar.
KAYITSIZLIK RİSKİ VAR
Ancak uzmanlara göre bu gidişat bazı riskleri de beraberinde getirecek. Yazarkasa POS yerine IBAN kullanmak aynı zamanda vergi kaybı anlamına da geliyor. Finansal hareketlerin izlenmesi, vergi kaçakçılığına yol açan olayların tespiti ve kayıt dışılıkla mücadele amacıyla POS cihazları gündeme geldi.
‘BİZ DEĞİL BANKALAR KAZANDI’
SABAH’ın görüştüğü esnaflar sorunun kaynağını bankalar olarak görüyor. Bakkal işleten bir esnaf, neden IBAN ile ticarete başladığını şu sözlerle anlattı: “Geçen ay tüm yazarkasa POS’larını iptal ettik. Sadece nakit ve IBAN ile çalışıyoruz. Şu anda günlük fiyat değişikliği var. Domates satıyoruz. 20 lira. Banka bu ödemeyi 45 gün içinde bize verecek.” “45 gün sonra ödemeyi aldığımızda yeni bir ürünle değiştiremem. O zaman domatesi ya 40 liraya satacağım ya da satmayacağım. Ya da nakit çalışmak zorunda kalacağız. Bankaların komisyon ve geri ödemeleri uzun vadede de enflasyona neden oluyor.”
