Önceki seçimlerde yaşadığımız sıkıntıları hepimiz hatırlıyoruz. Örneğin 2018 seçimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi sistemler kapalı ve parti üyeleri önemli sorunlarla karşı karşıya kaldı. Bu nedenle birçok kişi bir sonraki seçimde bu tür sorunların yaşanmayacağından ve seçimlerin ‘güvenli’ olduğundan emin olmak istiyor.
Bu nedenle bir uzmana danışmaya karar verdik ve o da seçimle ilgili araştırmasını kitaplaştırdı. Seçil Türkkan Ulaştık . Araştırmacı, gazeteci ve “Seçim Güvenliği İçin Sandıkların Korunması” kitabının yazarıdır. Kitabın içeriğinde 2018 yılından bu yana topladığı verileri ve yaptığı tespitleri bulabilirsiniz. Kendisine güvenlik endişelerini, sistemlerin nasıl çalıştığını ve kendi sözleriyleBize verilen cevapları sizler için derledik.
“Seçim güvenliği” çalışmaları neleri kapsıyor, neleri kapsamıyor? Örneğin, seçim öncesi yaşanabilecek terör olayları ve sosyal medya dezenformasyonları bu güvenlik çalışmaları kapsamında mı ele alınıyor yoksa seçim güvenliği sadece “oyların atılmaya başlandığı ve sayımların tamamlandığı” döneme ilişkin tedbirleri mi kapsıyor? onaylı”?
“Seçim güvenliği aslında insanların duygularında başlıyor. Halk bu konuda ne kadar şeffaf, açıklayıcı ve güven verici olursa, kamuoyunun bu konudaki havası da o kadar şekilleniyor. Halkın seçim güvenliği konusunda bir kaygısı yoksa ne yapılabilir? tartışılan halkın çoğunluğunun iradesidir.Seçimin demokratik üretimine ilişkin süreçleri yansıtmak, izlemek ve raporlamak mümkündür ancak Türkiye’de bir sandık hareketinin ortaya çıkmasıyla anlıyoruz ki; İnsanlar sisteme güvenmiyor.“
Siyasi partilerin seçim güvenliğini sağlamak için kullandıkları alternatif yollar ne kadar güvenilir? (2018 seçimlerinde CHP’nin sistemlerinin çökmesi gibi)
“Bu konu elbette tüm siyasi partilerin konusudur ama sorumlu tutacağımız ve hesap vermesi gereken ilk kurum iktidardaki siyasi parti olmalıdır çünkü Türkiye’yi yöneten partidir ve hatta diyor ki” AK Parti iktidarı, her şeyden önce, seçimleri düzenleyen Yüksek Seçim Kurulu ile siyasi bağları ve kurumların ona olan bağımlılığı nedeniyle halka güven konusunda yetersiz kalmaktadır. öncelikle insanların güvenini kırmak elementler. Ayrıca, kitap çalışmam için görüştüğüm kişilerin itibarını özellikle sarsan tekrarlayan olaylar var. Bunlardan biri YSK’nın taraflı, açık oyları geçerli sayma kararı, ikincisi ise ilk seçimin ortasında. Çünkü 13 bin fark var. İstanbul Büyükşehir Belediyesi seçimleri tekrarlandı. İkisinin de sorumluluğu AK Parti’dedir.
Yani bu fotoğrafa baktığınızda siyasi partilerin seçim güvenliğini sağlamak için izledikleri alternatif yollar daha çok almaları gerekenler. ekstra önlemler olur. Durumu bu şekilde anlatmak gerçektir.
Seçim güvenliği ve tanıklar, gönüllüler bu konuyu gündeme getirmeden önce tarafların üzerinde düşündükleri ve çalıştıkları bir alan değildi ama Oy ve Ötesi’nin 2014 seçimlerinde ortaya çıkmasıyla ayrı bir önem kazandı. muhalefet partilerinin sahip olduğu bir gündem şekil aldı. Bahsettiğiniz dönem 2018 yılında Adil Seçim Platformu’nun kurulduğu döneme denk geliyor. CHP’nin adı gündeme gelse de irili ufaklı sivil toplum kuruluşlarının da emeği ile bu platform kuruldu. Aslında bileşenlerini tam olarak sayarsak ne demek istediğim daha iyi anlaşılacaktır; Cumhuriyet Halk Partisi, İYİ Parti, Saadet Partisi, Halkların Demokratik Partisi, İşçi Partisi, DİSK, KESK, Birleşik Bayındırlık, Kat Malikleri Sendikası, Kemalist Düşünce Derneği, Demokrasi, Hak ve Adalet İçin Birlik Platformu, Birleşik Haziran Hareketi, Biziz Ülke, Özgürlük Hareketi, Oy Verme Yetkisi, Sensiz Olmaz, Seçim Süreci Meclisleri, Oyum İnançta, Anıtpark Forumu, Seçim 2018 Vatandaş Haber Ağı.
Sonuçta CHP bu bileşenler arasında en büyük yapılanma olduğu için başarısızlık ortak tabirle onlara düştü. Sistem çökmeseydi bu “başarı” onların üzerine olacaktı. Bu bana adil gelmiyor. Bu nedenle 2018 davası aslında muhalefetin sistemi tamamen kapalı bir seçim güvenlik sistemine uyarlamak için bulduğu sistemlerden biriydi. Maalesef bir aşamada işe yaramadı ve Islak imzalı tutanakların merkeze ulaştırılmasında sorun yaşandı. Ama büyük resme tekrar bakarsak, seçimin muhalefete kaybedilmesinin nedeni bu değil, değil mi? Adil Seçim Platformu’nun değeri şuydu; büyük, hiyerarşik ve doğası gereği hantal olan partiler gönüllülerle çalıştı. Üstelik bir araya gelemeyecek birçok oluşum bu yapıda omuz omuzaydı. Bu yüzden onu başarı ya da başarısızlıktan çok değerli bir deneyim olarak görüyorum. Yazılımın çökmediğini ve daha iyi yapılabileceğini söyleyebiliriz ancak eleştiriyi şu şekilde kurmak da mümkün; keşke o zaman Yüzde 100 güvenli bir seçim sistemimiz olsaydıBöyle bir yapının kurulmasına gerek olmasaydı.
Özetleyecek olursam, ülkeyi yönetirken tüm demokratik hakları bir sandığa koyarsanız, sandığa sahip çıkmak ve oy kullanmak siyasi bir protestoya dönüşür ve yeni katmanlı bir sandık görürsünüz. “gönüllü” hareketler bulacaksın. İşte bu.”
Yurt dışında seçim sonuçlarını değiştiren pek çok örnek olay gördük. Örneğin, sonradan 20’den fazla ülkede benzer bir yol izlediği anlaşılan Cambridge Analytica skandalı gibi. Türkiye’deki seçimler daha önce aynı kaderi paylaşabilir miydi? CB seçimleri için masada böyle bir olasılık var mı?
- 31 Mart 2019 Belediye Seçimleri
“Oxford İnternet Enstitüsü raporlarına göre, buna ekleyelim. 2020’de en az 81 ülkede sosyal medyada manipülasyon kampanyaları düzenledi de düzenlendi. Bu çalışmaların kuşkusuz daha detaylı çalışmaları vardır. Türkiye’de bahsettiğimiz “sosyal medya trolü” tartışmalarını bunlarsız düşünemeyiz diye düşünüyorum ama bu tür bahislerde korkutmadan ve yargılamadan konuşmak gerekiyor. verilere ihtiyacımız var.
Seçimler yaklaşırken tüm partiler kartlarını oynayacağından, elbette sosyal medya bu oyunun büyük bir parçası olacak. Buradaki tüm tuzaklara basmamak için internette her gördüğümüze inanmamakİlk yapacağımız şey olabilir.
Ayrıca Türkiye seçimleri hakkında konuşabileceğimiz bir şey daha var; sıradışı oylar Bunun anlamı: Mesela bir partinin sandıktaki tulumu… Prof. Ali Çarkoğlu, röportajımızda “2017-2018 Türkiye seçimlerinin adli analizi” başlıklı yazısını detaylandırdı. 2018 seçimleri maddesinde 1,5 – 2 milyon oyun yer değiştirmiş olabilirsöylendi.
Bu tür olaylar daha çok sandıkta oluyor. bağımsız gönüllülerin bulunmadığı yerlerde oluyor. Prof. Bana Orta Anadolu, İç Karadeniz, Kürtlerin ve Arapların yoğun olarak yaşadığı yerler gibi bir çerçeve çizdi. Ali Çarkoğlu. Bu dengesizlikleri önlemek için bağımsız sandık gönüllülerine ihtiyacımız var.”
Seçim güvenliği çalışmaları kapsamında kasıtlı olarak dezenformasyon yoluyla manipülasyon, insanların fikrini değiştirmeye mi yöneliktir?
“Güveni tesis etmeyi veya baltalamayı amaçlayan her şeyBunun da bu kapsamda olacağını düşünüyorum.”
Seçim güvenliğini savunmak için bir siyasi partiye veya STK’ya katılmak gerekli midir? Dahil olmak, bağımsız olarak mücadele etmekten nasıl farklıdır?
“Vatandaş olarak seçim güvenliği evde talep edebileceğiniz bir şey tabii ki ama bunu organize bir şekilde yapmak, organize bir şekilde “seçim güvenliği” için çalışmak kartopu büyütmek gibidir. Bence aradaki fark bu.
Vatandaş olarak seçim güvenliği talebi ise temel haklarımızdandır.Katılım, fikirlerimizin Meclis’te temsil edilebilmesi için ilk ve en umutsuz koşuldur.”
Diyelim ki seçim günü bugüne kadar görülen şüphelerden daha ciddi sorunlar yaşandı. Böyle bir durumda vatandaşların yasal hakları nelerdir?
“Yazdığım gönüllü oy sandıklarını tutma eylemi kanunlarda yazılı değil ama maddelere alışık değil yollardan biri. Bence insanlar da gerektiğinde kendi öngörü ve ihtiyaçlarına göre olan biteni yaratabiliyorlar. Yasallık hakkında konuşacaksak, herhangi bir rastgele pislikle karşılaşacağımızı sanmıyorum; Ancak bu kişilerin sandıklarını savunmaları veya korunduklarından emin olmaları mümkündür.”
Seçil Hanım’a göre seçime gün sayarken daha halletmemiz gereken çok sorun var ama seçim güvenliğini sağlamak için ‘biz’ de bir dayanak olabiliriz. Sözleriyle konuyu net bir şekilde anlatmış. Peki seçim ve seçim günü için planlarınız neler?
